Kalça Ağrısı ve Kireçlenmenin İlerleyişi
Kalçada hissedilen ağrı, yaşam kalitesini düşüren önemli ortopedik rahatsızlıklardan biridir. Özellikle uzun süre oturmanın ardından ayağa kalkarken, öne doğru eğilirken veya bacağı içe-dışa döndürürken yaşanan ağrı, kalça ekleminde problem olduğunun önemli bir göstergesidir. Arabaya binerken ya da inerken ağrının artması da sık görülen bir şikâyettir. Bazı kişiler kasık bölgesinde takılma hissi ve eklemden gelen seslerden yakınır. Spor sonrası ya da yoğun efor gerektiren aktivitelerden sonra ağrı daha da belirgin hale gelir ve istirahat sırasında dahi sürebilir. Hastalığın erken döneminde ağrılı ve ağrısız dönemler dönüşümlü yaşanırken, zaman ilerledikçe ağrısız süreler kısalır ve ağrı daha uzun sürer. Tedavi edilmediği takdirde süreç ilerler ve kalça kireçlenmesi (osteoartrit) gelişebilir. Kalça kireçlenmesi şu sonuçlara yol açar:
- Sürekli devam eden ağrı
- Eklem hareketlerinde kısıtlılık
- Günlük aktivitelerde zorlanma
- Yürümede güçlük
İleri evrelerde, hastaların yaşam kalitesini yeniden kazanabilmesi için genellikle kalça protezi ameliyatı gerekebilir.
Kalça Artroskopisi Nedir?
Kalça artroskopisi, kalça eklemini oluşturan yapıları kamera yardımıyla inceleyip tedavi etmeye olanak sağlayan minimal invaziv cerrahi bir yöntemdir. Sadece birkaç küçük kesiyle gerçekleştirildiğinden, hastaya daha az zarar verir ve iyileşme süresi klasik açık cerrahiye göre çok daha kısa olur.
Bu yöntem, diğer eklem artroskopilerine kıyasla daha zor öğrenilen bir tekniktir. Bu nedenle operasyonun, kalça artroskopisi konusunda deneyimli ortopedi uzmanları tarafından yapılması büyük önem taşır.
Ameliyat öncesinde:
- Ayrıntılı fizik muayene yapılmalı,
- MR ve röntgen gibi görüntüleme yöntemleri kullanılmalı,
- Tedavi planına hasta da dahil olmalıdır.
Ameliyat sonrasında da hastanın iyileşme süreci yakından takip edilmeli ve hasta-doktor iletişimi devam etmelidir.
Kalça Artroskopisinin Uygulandığı Durumlar
Kalça artroskopisi, hem teşhis hem de tedavi amacıyla kullanılan bir yöntemdir.Görüntüleme teknikleriyle saptanamayan pek çok eklem problemi, artroskopi ile net bir şekilde belirlenebilir.
En sık uygulandığı durumlar şunlardır:
- Femoroasetabular sıkışma (FAI, FAS) – Cam ve Pincer tipi deformiteler
- Labrum yırtıkları
- Kıkırdak hasarları
- Snapping hip (atlayan kalça sendromu)
- Trokanterik bursit
- İskiofemoral sıkışma sendromu
- Siyatalji (sinir basısına bağlı ağrılar)
- Perthes hastalığı
- Gelişimsel kalça displazisi
- Doğuştan kalça çıkığı (DKÇ)
Artroskopi, tanı ile tedavinin tek seansta yapılmasına olanak tanır. Böylece ikinci bir cerrahiye ihtiyaç duyulmaz.
Kalça Artroskopisi Nasıl Yapılır?
Bu yöntem, genellikle 2–3 küçük delik açılarak yapılan bir kalça ameliyatıdır. Bu deliklerden yerleştirilen kamera ve özel cerrahi aletlerle eklem içerisindeki sorunlara müdahale edilir.
- Femoroasetabular sıkışma: Eklemdeki kemik çıkıntılar tıraşlanır.
- Labrum yırtıkları: Yırtık onarılır, kapsül güçlendirilir.
- Snapping hip: Atlamaya yol açan dokular gevşetilir.
- Kıkırdak hasarları: Temizlenir veya onarılır.
- Eklem içi serbest cisimler: Kamera yardımıyla çıkarılır.
Çoğu hasta, ameliyattan hemen sonra bile kalça hareketlerinde belirgin bir rahatlama hisseder.
Kalça Artroskopisi Sonrası İyileşme Süreci
Kalça artroskopisi sonrası iyileşme, klasik cerrahiye göre çok daha hızlıdır.
- Hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir veya bir gece hastanede kalır.
- Ameliyat sonrası ağrılar hızla azalır, eklem hareketleri artar.
- Minimal kesiler kullanıldığı için hastaların toparlanma süresi daha kısa olur, enfeksiyon ihtimali ise daha düşüktür.
- Uygun görülen sürede hasta koltuk değneğiyle yürümeye başlar.
- Belirlenen fizik tedavi programları ile eklemin esnekliği ve hareket kabiliyeti korunur.
Kalça artroskopisi sayesinde eklemdeki sorunlar kalıcı şekilde giderilir. Hastalar kısa sürede günlük yaşamlarına döner, daha konforlu ve özgür bir hareket kabiliyetine sahip olur.
Kalça Artroskopisi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Hastalar genellikle aynı gün veya 1 gün hastanede kalarak taburcu edilir. Erken dönemde ayağa kalkmaya ve yürümeye başlanabilir. Genellikle ameliyat sonrası ilk gün ayağa kalkılabilir. Destek amaçlı koltuk değneği kullanılması gerekebilir. İyileşme süreci yapılan işleme bağlı olarak değişmekle birlikte genellikle 6-12 hafta arasında günlük aktivitelere dönüş sağlanır. Sporcuların spora dönüşü 3-6 ay arasında gerçekleşir. Fizik tedavi süreci iyileşmeyi hızlandırır. Açık cerrahide geniş kesi yapılırken, artroskopide küçük kesilerden girilerek kapalı yöntemle işlem yapılır. Açık cerrahi sonrası iyileşme süresi daha uzundur. Artroskopi, ağrıyı azaltır, iyileşme süresini kısaltır ve doku hasarını en aza indirir. Ameliyatın amacı ağrının azaltılması ve fonksiyonların artırılmasıdır. Doğru endikasyon ve uygun cerrahi teknikle yapılan ameliyatlarda ağrı büyük oranda azalır. İlerlemiş kireçlenme varsa ağrı tamamen geçmeyebilir. Genellikle ameliyat sonrası 2-4 hafta sonra araba kullanmaya başlanabilir. Ağrı kontrolü ve bacak hakimiyeti sağlanmadan araç kullanılmamalıdır. Artroskopi Ameliyatı Tehlikeli Mi? Çoğu ameliyatta olduğu gibi bu ameliyatın da riskleri vardır. Ameliyat sırasında aşırı kanama, enfeksiyon, anesteziye karşı alerjik reaksiyonlar veya anesteziden kaynaklanan nefes alma güçlükleri çoğu cerrahi işlem için risk oluşturur. Kalça artroskopisi ameliyatında açık bir yara veya kesi bulunmaz. Yaklaşık olarak ameliyat 1 veya 1 buçuk saat sürer. Protez cerrahisinde kalça protezi ameliyatı ve diz ameliyatından önce preop enfeksiyon taraması, kan tahlilleri, idrar tahlili ve anestezi muayenesi rutin olarak yapılır. Ameliyat sonrası ise hasta on iki ila yirmi dört saat içinde hastaneden taburcu olmaktadır. Hem ağrıların kontrolü hem de hastanın daha rahat bir iyileşme süreci geçirmesi için on gün bir süre ilaç tedavisi mümkün olmaktadır. Bazı durumlarda ise hasta 4 ila 8 hafta gibi bir süre koltuk değnekleri ile yürüyebilmektedir. Kalça sıkışma sendromu ilerlediği zaman kalçada zamanla labrum yırtığı gelişmekte ve şikayetlerin süresi ve sıklığı artmaktadır. Kalça labrum yırtığı tedavisi kalça artroskopisi ameliyatı ile yapılmakta olup, yırtılan labrum dokusu tamir edilmekte veya labrum dokusu yeniden yapılabilmektedir (labrum rekonstrüksiyonu)Kalça artroskopisinden sonra hastanede kalış süresi nedir?
Kalça artroskopisinden sonra yürüyebilir miyim?
Kalça artroskopisi sonrası iyileşme süreci ne kadardır?
Kalça artroskopisi açık cerrahiden farkı nedir?
Kalça artroskopisi sonrası ağrı tamamen geçer mi?
Kalça artroskopisi sonrası araba kullanabilir miyim?
Artroskopi tehlikeli mi?
Kalça artroskopisi ameliyatı ne kadar sürer?
Kalça artroskopisi sonrası iyileşme ne kadar sürer?
Kalça artroskopisi neden yapılır?
